Kolejna porcja historycznych pocztówek z kolekcji Pawła Poloka, dziennikarza, solisty i konferansjera Kapeli ze Śląska. W roku 2006 ukończył on politologię w Instytucie Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu Śląskiego oraz historię w Collegium Invisibile w Warszawie i w Wiedniu. Obok pocztówek, które prezentują Rybnika sprzed kilkudziesięciu lat, umieszczamy zdjęcia – tych samych miejsc w dniu dzisiejszym. Można odnieść wrażenie, że nowoczesność nie zawsze idzie w parze z pięknem architektury. Dotyczy to zarówno budynków jak i „przestrzeni” zielonych.
Kościół pod wezwaniem Matki Boskiej Bolesnej, zwany Starym Kościołem, nie jest najstarszą rybnicką świątynią. Ustępuje miejsca kościołowi ewangelickiemu przy ul. Miejskiej oraz kościółkowi akademickiemu „na górce”, tj. przy zbiegu ul. Gliwickiej i Cegielnianej (nie biorę pod uwagę drewnianych świątyń przeniesionych z innych miejscowości). Ów kościół „na górce” to pozostałość świątyni (dokładniej rzecz biorąc ostało się prezbiterium), której cegły posłużyły do budowy Starego Kościoła. Wzniesiono go w latach 1798 – 1801, a pocztówka ukazuje nam jego widok sprzed I wojny światowej. Warto nadmienić, że niemałą kwotę na budowę tegoż kościoła przekazali rybniccy ewangelicy oraz Żydzi.
Wbrew powszechnej opinii w czasie II wojny światowej wydawano stosunkowo niewiele pocztówek typowo propagandowych. Ta, którą możecie państwo oglądać – jak wynika z podpisu – przedstawia stajenkę w rybnickim kościele oo. franciszkanów i została wydana w roku 1941. W porównaniu z dniem dzisiejszym, widać wiele zmian – na skutek reformy liturgicznej z roku 1969, zdemontowano w latach 70. piękny wielki ołtarz. Jego dalsze losy nie są niestety znane.
Rybnicka szkoła powszechna rzadko bywała obiektem goszczącym na kartkach pocztowych. Szkoda, bo jest to nie tylko piękny budynek, ale i ważny obiekt w dziejach miasta. Historia szkolnictwa podstawowego (wówczas zwanego powszechnym) sięga w Rybniku XVI wieku. Szkoła kilka razy zmieniała swą siedzibę, by w końcu w roku 1818 „osiąść” przy Starym Kościele. W 1900 roku postanowiono powiększyć szkołę. Autorem neogotyckiego budynku – widocznego na pocztówce – był gliwicki architekt E. Petzkie. W 1902 roku ukończono budowę i odtąd w szkole tej mieściły się klasy szkoły podstawowej oraz gimnazjum, które w 1910 roku zostały przeniesione do nowego budynku przy ulicy Kościuszki – dzisiejszego I Liceum Ogólnokształcącego.
Pierwszym rybnickim szpitalem nie był – wbrew powszechnej opinii – szpital św. Juliusza, ale prawdopodobnie szpital spółki brackiej. Piszę prawdopodobnie, ponieważ trwają badanie dotyczące średniowiecznego szpitala na dzisiejszym Placu Kościelnym. Ale wróćmy do szpitala przy ul. Rudzkiej. Dzisiejszy budynek Uniwersytetu Ekonomicznego – widoczny na pocztówce – mieści się właśnie w dawnym budynku lecznicy zwanej oficjalnie (i powszechnie) Knappschaftslazarett wzniesionym w roku 1857.
Kościół św. Antoniego to znak rozpoznawczy Rybnika – tak w czasie wojny w szkole na Rybnickiej Kuźni uczono moją babcię. Nauczyciel nie mylił się, bowiem charakterystyczne wieże są widoczne już z daleka. Wbrew powszechnej opinii nigdy ich dokładnie nie zmierzono i nie wiadomo, czy mają dokładnie 95 metrów wysokości. Ciekawostką jest fakt, że cegła, z której zbudowano kościół pochodziła z cegielni w Wielopolu. Na skutek eksplozji dynamitu na dworcu kolejowym w Rybniku 22 czerwca 1921 r. kościół doznał poważnych uszkodzeń, zaś 14 października 1959 r. spłonęła północna wieża kościoła. Odrestaurowany cieszy oczy rybniczan (i nie tylko) – zarówno tych, którzy doń uczęszczają, jak i pozostałych.
You must be logged in to post a comment.